Patricia e Angélica Comesaña (1 de agosto de 1981, Vigo) foron as nosas Charlotte e Julie Bonaventura: xemelgas e árbitras de balonmán. Hai uns anos deixaron de arbitrar en Galicia e recordan ese momento con tristura e un pouco de dor. Agora ambas están fóra da nosa terra por cuestións laborais, aínda que Geli non se desligou por completo do noso deporte e está a facer de cronometradora en Navarra.
Chegaron ao balonmán hai case vinte años. Angélica é a encargada de contarnos como foi. “Creouse un equipo de balonmán feminino no colexio. Xogamos un ano de alevín e outro de infantil. Ao ano seguinte o equipo desfíxose por falta de xogadoras. Tiñamos nese momento 13 anos e pasóusenos pola cabeza facer o curso de árbitros. Chamamos á federación para preguntar, pero dixéronnos que aínda eramos pequenas para ser árbitros. Na tempada seguinte volvemos xogar ao balonmán pero xa no Sárdoma con antigas compañeiras do equipo do cole. A verdade, xogabamos para divertirnos e foron uns anos xeniais nun club moi familiar, onde aínda temos bos amigos deste mundo”.
- Por que apostáchedes pola arbitraxe?
Geli: Pois non sei… é algo que nos chamou a atención desde pequenas. Pero non foi ata os 18 anos cando vimos unha noticia na que buscaban árbitros para un curso…Non nolo pensamos! Creouse moi bo rollo dentro do grupo de aspirantes e cos árbitros veteranos que nos botaron un cable para formarnos. Creo que esa foi a clave para que lle collésemos o gusto a isto da arbitraxe.
Patricia: Realmente o árbitro é como esa peza do xogo da que todos se queixan pero que ao final é imprescindible. É como nunha mala relación “un nin contigo nin sen ti….”. Pero a verdade é que, as poucas veces que viña o meu pai para ver os partidos (non lle gustaba moito o balonmán nin ver os espectáculos dos pais nas bancadas) sempre nos inculcou que o árbitro era outro deportista que tentaba facer o seu traballo, unhas veces mellor outras veces máis desacertado, pero que había que respectalo. Eu creo que fomos interiorizando esas palabras e deixamos de ver ao árbitro como un inimigo que “sempre pita a favor do outro equipo”.
- O voso mellor momento no balonmán?
Geli: Houbo moitos bos momentos e tamén moito malos. O certo é que non me podo queixar das designacións que tivemos. Pitamos sempre moi bos partidos; partidos comprometidos… Quizais uns dos momentos que resumen a nosa época de árbitros foi un Campionato Galego en Lalín que daba o paso para xogarse o ascenso a Primeira Nacional do gañador. Un sector moi igualado que finalmente gañou o equipo de casa. Evidentemente os locais estaban contentos coa arbitraxe, pero foi súper emocionante ver como o equipo ao que se lle escapaba esa oportunidade de ir a un ascenso, aínda estaba máis contento co noso labor. Que un equipo perda un sector así e que asinen por máis arbitraxes como ese pareceunos algo incrible. Ese campionato fíxonos gañar a confianza de moitos clubs, adestradores e xogadores, en especial da categoría masculina. As seguintes tempadas pitar a máxima categoría galega foi realmente gratificante. Os equipos poñíannolo moi fácil na pista. Creouse un lazo de empatía mutua que hoxe en día cando nos atopamos con xente do balonmán aínda se acordan de partidos que lles pitamos.
Patricia: Se me preguntas polo mellor momento do balonmán, sen dúbida, xogar no Sardomiña, a xente, os bos intres, o club que era unha pequena familia. Case sen medios, nun pavillón semi-aberto, no que no inverno facía un frío e humidade incrible. E aí, xogando sobre unha pista de cemento eramos felices, porque a iso iamos, a divertirnos practicando deporte. No segundo ano no Sárdoma creouse un equipo de “ retais”, con mozas que nunca xogaran ao balonmán ou que o deixara anos antes, para que non desaparecese o grupo de xogadoras. Esa tempada os adestradores inculcáronnos xogar sen maior obxectivo que divertirse, e así, sen darnos conta (e contra todo prognóstico) coámonos nunha final de Campionato Galego, onde o Balonmán Porriño pasounos por riba como unha apisoadora…, pero que nós celebramos coma se gañásemos a Liga. Foi unha tempada que lembro con especial agarimo.
Con respecto á arbitraxe, ademais dito pola miña irmá, eu quédome cos sectores rexionais e nacionais e cos campionatos de seleccións, con todos, polo ambiente, a convivencia, a tensión e a emoción. O feito de coñecer unha chea de árbitros doutras comunidades, convivir uns días con eles, intercambiar experiencias e crear vínculos de amizade que en moitos casos aínda se manteñen é o mellor.
- Gustábavos arbitrar xuntas?
Geli: Curiosamente, corría a idea de que non queriamos pitar xuntas. Nada que ver coa realidade, encantábanos. Pitar con alguén que é igual que ti che dá un plus de confianza e seguridade no partido que outras parellas non teñen ao 100%. Poñería a man no lume por cada unha das decisións -acertadas ou erradas- que Patri tomou nunha pista porque sei que se o pitou é porque creu que era a decisión correcta nese momento. Complementámonos moi ben e iso notábase. Pero é certo que pitabamos tantos partidos xuntas que tamén nos cansaba. É bo pitar con outra xente para evolucionar… e non sempre coa mesma persoa. Nesa época tiñamos a sorte de ter moi bos árbitros nacionais e internacionais na escola galega dos que aprender e tamén queriamos pitar con eles. Por iso pediamos que non nos designasen tanto xuntas.
Patricia: Pois si, si nos gustaba moito pitar xuntas. Saber que podes confiar plenamente na persoa que tes á beira é unha garantía de éxito. Geli e eu compartiamos por aquel entón case 24 horas ao día, podiamos chegar a un pavillón enfadadas entre nós por calquera bobada do día a día ou a convivencia, pero ao saltar ao campo, nada do de fóra afectaba a arbitraxe. Defendiámonos e apoiabamos ao 100%, logo xa nos botabamos a rifa no vestiario, se facía falta.
- Por que o deixastes?
Geli: Por resumir, a nosa saída do comité ten nome e apelidos dun ex directivo da Federación. A súa actitude cara a nós, tras non superar un curso de ascenso a Primeira Nacional por non pasar as probas físicas, foi demoledora as seguintes tempadas. Aínda que nos gustase ascender, como a todo o mundo, non nos importaba seguir pitando en Galicia e botar unha man para sacar as competicións territoriais adiante e así llo fixemos saber, pero creo que non lle gustou esa actitude tan pouco ambiciosa. Encantábanos pitar, pero os castigos nas designacións sucedéronse e entendemos que era o momento de abandonar antes de queimarnos máis. É curioso que alguén que no seu día dixo publicamente diante dos meus compañeiros e cito textualmente as súas palabras “Geli é o talante nas pistas, e o exemplo para seguir para o resto”, tempo despois castigárame dese xeito. Podería seguir máis anos pitando e ensinando a novas xeracións e sería igual de feliz que pitando en Primeira Nacional. Pero claramente, non o quixo entender.
Patricia: A arbitraxe tivo as súas luces e as súas sombras. Hai momentos en que, se non estás de acordo con certas decisións e actitudes, tes que posicionarte. Facer isto, máis a suma do que comentou a miña irmá, fixo que as friccións fosen habituais e o desgaste emocional tamén. Co cal perdes o interese, a implicación e a dispoñibilidade coa arbitraxe. O colectivo arbitral só ten un equipo, se tes desacordos cos xestores, non podes irte a outro club para seguir gozando do deporte. Ao final, dalgunha maneira acaban convidándote a abandonar. Isto non é algo que nos pasara só a nós, é un mal endémico deste colectivo en todas as comunidades. Perdeuse moito (e moi bo) capital humano nunha disciplina do deporte na que é difícil captar a atención para integrar novos árbitros. Fórmasenos e curiosamente, en moitos casos, cando o árbitro xa ten certa solvencia e recoñecemento déixaselle escapar por falta de empatía e carencia de liderado das persoas que xestionan os cargos.
Así que, despois de varias tempadas onde fun desprazando o meu compromiso co balonmán cara ao meu compromiso coa miña tese doutoral, en 2015 fun traballar á universidade en Burgos e nese momento matei á árbitra. Desde a Federación de Castela e León contactáronme para botar unha man co colectivo cando se decataron que estaba por esas terras, pero para entón o balonmán deixara de existir para min.
- Que facedes nestes momentos?
Geli: Eu traballo de publicista en Pamplona. Sigo vinculada ao balonmán na Federación Navarra. Abríronme as portas hai moitos anos permitíndome pitar esporadicamente nas súas competicións territoriais. E agora que xa vivo aquí bótolles un cable facendo de anotadora- cronometradora.
Patricia: Pois despois de moitos anos vivindo xuntas, agora cada unha de nós está nun punto de España distinto. Sigo vivindo fóra de Galicia traballando como profesora en dúas universidades. Nunha delas son a directora do Grao de Publicidade e Relacións Públicas. Ademais, ocupo o meu tempo realizando produción científica e lidando cos meus alumnos.
- Que significa o balonmán para vós?
Geli: Pois foi unha etapa importante. Deume moito e á vez quitoume moito. Pero dalgunha maneira é como un fío condutor que marca a miña vida. Directa ou indirectamente influíu en moitas cousas que me pasaron, por iso como deporte sempre lle vou a ter agarimo. Comparto a miña vida cun árbitro de balonmán en activo, – de feito tería que estar a me casar este sábado 13 con el- fíxate se o balonmán está moi presente aínda. Pero á vez tamén hai unha espiña cravada, do que poderiamos facer neste mundo e que ao final non puido ser. Sinto que nos privaron duns cuantos anos máis gozando da arbitraxe, sen maior pretensión que divertirnos cun deporte que nos enchía. Curiosamente, non recordo en que ano colguei o chifre nin cal foi o último partido que pitei… teño moi boa memoria, pero é coma se a miña cabeza quixera esquecer ese momento tan triste.
Patricia: Houbo un momento que significou unha parte moi importante da nosa vida porque gozabamos con el. Pero pola miña banda cando colguei o chifre a miña cabeza deu un envorco e é coma se o balonmán nunca existise para min. Só volvo ao balonmán e á arbitraxe puntualmente cando me xunto con algunha desas amizades arbitrais que creamos e comezamos a lembrar batallitas. Quedo con eses momentos, que ao final, co tempo dáste conta que era o que realmente valía a pena.
What’s Happening i’m new to this, I stumbled upon this I have found It absolutely useful and it has aided me out loads. I hope to contribute & help other users like its helped me. Good job.
Once I initially commented I clicked the -Notify me when new feedback are added- checkbox and now each time a comment is added I get 4 emails with the identical comment. Is there any approach you possibly can remove me from that service? Thanks!
Thanks for sharing excellent informations. Your site is very cool. I’m impressed by the details that you’ve on this website. It reveals how nicely you understand this subject. Bookmarked this website page, will come back for more articles. You, my pal, ROCK! I found simply the information I already searched everywhere and simply could not come across. What a great website.
Simply a smiling visitant here to share the love (:, btw outstanding design and style.
Thank you for another informative blog. Where else could I get that type of info written in such an ideal way? I have a project that I am just now working on, and I have been on the look out for such info.
Thanx for the effort, keep up the good work Great work, I am going to start a small Blog Engine course work using your site I hope you enjoy blogging with the popular BlogEngine.net.Thethoughts you express are really awesome. Hope you will right some more posts.
Hello would you mind letting me know which hosting company you’re using? I’ve loaded your blog in 3 different browsers and I must say this blog loads a lot faster then most. Can you suggest a good hosting provider at a fair price? Thank you, I appreciate it!
What Is Java Burn? Java Burn is a natural health supplement that is formulated using clinically backed ingredients that promote healthy weight loss.
Nice post. I learn something more challenging on different blogs everyday. It will always be stimulating to read content from other writers and practice a little something from their store. I’d prefer to use some with the content on my blog whether you don’t mind. Natually I’ll give you a link on your web blog. Thanks for sharing.
You have brought up a very great points, regards for the post.
I do enjoy the manner in which you have presented this particular matter and it really does offer me personally a lot of fodder for consideration. Nonetheless, through what precisely I have observed, I basically wish when the remarks pack on that men and women keep on issue and don’t start on a tirade involving the news du jour. Still, thank you for this superb piece and whilst I do not really agree with the idea in totality, I regard your perspective.
naturally like your web-site however you have to check the spelling on several of your posts. Many of them are rife with spelling problems and I to find it very bothersome to inform the truth then again I¦ll surely come back again.
Deference to website author, some superb entropy.
I keep listening to the reports lecture about getting free online grant applications so I have been looking around for the top site to get one. Could you tell me please, where could i acquire some?
Thanks for sharing excellent informations. Your site is so cool. I am impressed by the details that you have on this website. It reveals how nicely you perceive this subject. Bookmarked this web page, will come back for extra articles. You, my friend, ROCK! I found simply the info I already searched everywhere and just could not come across. What a perfect web site.
It’s actually a cool and helpful piece of information. I’m glad that you shared this useful information with us. Please keep us up to date like this. Thanks for sharing.
I am really inspired along with your writing skills as neatly as with the structure to your weblog. Is that this a paid subject or did you modify it your self? Either way stay up the excellent high quality writing, it’s rare to look a great blog like this one nowadays..
Good article and right to the point. I am not sure if this is really the best place to ask but do you guys have any thoughts on where to employ some professional writers? Thank you 🙂
As I website possessor I think the articles here is rattling wonderful, regards for your efforts.
F*ckin¦ tremendous things here. I¦m very glad to see your article. Thanks a lot and i’m taking a look ahead to touch you. Will you please drop me a mail?
I am curious to find out what blog system you are working with? I’m experiencing some minor security problems with my latest site and I’d like to find something more safeguarded. Do you have any suggestions?
I have not checked in here for a while because I thought it was getting boring, but the last few posts are great quality so I guess I’ll add you back to my everyday bloglist. You deserve it my friend 🙂
I’m still learning from you, as I’m improving myself. I absolutely love reading everything that is written on your website.Keep the tips coming. I enjoyed it!
Just about all of the things you articulate happens to be astonishingly legitimate and it makes me wonder why I hadn’t looked at this with this light before. This article truly did turn the light on for me personally as far as this issue goes. However there is 1 issue I am not really too cozy with and while I try to reconcile that with the core theme of the position, permit me see just what the rest of your subscribers have to point out.Very well done.
Hello there, I discovered your website by the use of Google even as looking for a comparable topic, your website got here up, it looks good. I have bookmarked it in my google bookmarks.
This website is my breathing in, rattling fantastic design and perfect content.
I have learn several just right stuff here. Definitely value bookmarking for revisiting. I wonder how much attempt you set to create this sort of magnificent informative site.
I am often to blogging and i really appreciate your content. The article has really peaks my interest. I am going to bookmark your site and keep checking for new information.
Hey There. I found your weblog using msn. This is a very smartly written article. I’ll be sure to bookmark it and return to learn more of your useful information. Thanks for the post. I will definitely return.
Hey this is somewhat of off topic but I was wondering if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML. I’m starting a blog soon but have no coding experience so I wanted to get advice from someone with experience. Any help would be greatly appreciated!
I would like to thnkx for the efforts you have put in writing this blog. I am hoping the same high-grade blog post from you in the upcoming as well. In fact your creative writing abilities has inspired me to get my own blog now. Really the blogging is spreading its wings quickly. Your write up is a good example of it.
Your place is valueble for me. Thanks!…
Good post and right to the point. I don’t know if this is actually the best place to ask but do you people have any thoughts on where to hire some professional writers? Thanks 🙂
I have not checked in here for some time as I thought it was getting boring, but the last few posts are great quality so I guess I will add you back to my everyday bloglist. You deserve it my friend 🙂
I love your writing style truly enjoying this site.
My brother recommended I may like this website. He used to be entirely right. This submit actually made my day. You cann’t believe simply how much time I had spent for this info! Thanks!
I’d perpetually want to be update on new posts on this web site, saved to fav! .
Hmm it seems like your website ate my first comment (it was extremely long) so I guess I’ll just sum it up what I had written and say, I’m thoroughly enjoying your blog. I too am an aspiring blog blogger but I’m still new to the whole thing. Do you have any suggestions for newbie blog writers? I’d genuinely appreciate it.
Hello.This article was extremely motivating, especially since I was browsing for thoughts on this topic last couple of days.
SightCare review
Fit spresso reviews
Cellucare reviews
Lottery defeater system reviews
Sight Care
Fitspresso review
Sightcare review
Nano defense reviews
Fit spresso stands as a scientifically validated weight loss formula intricately crafted from potent ingredients, aimed at enhancing the body’s metabolic functions. Tailored to support the circadian rhythm and ignite the fat-burning process, this supplement is conveniently available in edible pill form for daily consumption.
Fitspresso stands as a scientifically validated weight loss formula intricately crafted from potent ingredients, aimed at enhancing the body’s metabolic functions. Tailored to support the circadian rhythm and ignite the fat-burning process, this supplement is conveniently available in edible pill form for daily consumption.
Cellu care review